Miguel Servet

Miguel Servet (d. 29 Eylül 1509/1511 - ö. 27 Ekim 1553), İspanyol ilâhiyatçı, hekim, haritacı, hümanist.
Miguel Servet
Avrupa'da kan dolaşımını doğru şekilde inceleyen ilk bilim insanıdır. Matematik, gök bilim, meteoroloji, coğrafya, anatomi, eczacılık, hukuk felsefesi, tercümanlık ve Kutsal Kitap'ı orijinal metinlerinden tefsir etme çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca şairliği de vardı. Özellikle eczacılık ve ilâhiyat bilimlerinin tarihinde nam sahibidir. Protestan Reformuna dahil oldu ve daha sonra teslisi reddeden bir Mesihçilik itikadı geliştirdi. En başta İsa'nın hiçbir tanrısal konumu olmadığını savunduğu için, İsa'yı Tanrı'nın enkarnasyonu kabul eden Katolikler ve Protestanlar onu sapkın olarak görüyorlardı. Cenevre'da yakalandı ve o vakit Protestan mezhebine bağlılardan oluşan Cenevre idaresinin kararıyla bir kazığa bağlanıp diri diri yakılarak öldürüldü.
İlk yılları ve öğrenciliği
değiştir
Miguel Servet Villanueva de Sijena, Huesca, İspanya'da 1511'de (muhtemelen 29 Eylül'de) doğmuştur fakat kesin bir kayıt yoktur. Bazı kaynaklar Servet'in 1509'da doğduğu iddialarından dolayı daha erken tarihler verir. Baba tarafından ataları Aragonya Pireneleri'nde bulunan Serveto isimli mezradan gelir, ailenin soy ismi de buradan gelmektedir. Anne tarafı ise Monzón bölgesinden gelen Yahudi dininden dönme bir soydan gelir. 1524'te, yakındaki Sijena Kraliyet Manastırında noter olan babası Antonio Servet, genç Miguel'i muhtemelen Lérida'da bulunan Zaragoza Üniversitesi'ne veya başka bir yüksek öğretim kurumuna gönderdi. Servet'in iki erkek kardeşi vardı, bir tanesi babası gibi noter oldu, diğeri ise Katolik rahibi oldu. Servet diller konusunda yetenekliydi, Latince, Yunanca ve İbranice eğitimi görmüştür. On beş yaşında, Miguel Juan de Quintana isimli bir Fransiskan frerinin hizmetine girdi ve Kutsal Kitap'ın tümünü kendi döneminde mevcut olan el yazmalarındaki asıl dillerinde okudu. Daha sonra 1526'da hukuk eğitimi almaya Toulouse Üniversitesi'ne gitti. Orada Protestan öğrencilerle gizli toplantılar yapması ve çalışmalar düzenlemesiyle zanlı durumuna düştü.

küstahlığı nedeniyle hiçbir şey söylemedim; fakat bu onun deliliğiydi, ilahiliğe şeytanın sahip olduğunu utanmadan söylüyordu; evet birçok tanrı birey olarak kötü olabilir, mademki tanrı ile büyük ölçüde odun ve taş gibi eşyalarla iletişime geçilebiliyor. Artık onun için ölüm cezasının geldiğine inanıyorum; fakat cezanın acısız olmasını arzu ediyorum.[9]

Servet'in Cenevre vatandaşı olmaması nedeniyle ve yasal olarak en kötü ihtimalle sürgüne gönderilebileceği için, diğer İsviçre kantonlarıyla (Zürih, Bern, Basel, Schaffhausen) görüştüler, bunlar evrensel olarak mahkûmiyetini ve idamını isteyenlerdi.[10] Protestan dünyasında Basel bu kitabın satışını yasaklamıştır. Martin Luther yazımını ağır terimlerle ayıplamıştır. Servet ve Philip Melanchthon'un tamamen karşıt fikirleri vardı. Çoğu Protestan Reformcu Servet'i tehlikeli bir köktenci olarak görmekteydi ve dini özgürlük fikri henüz yoktu. Katolik dünyası da onu ölüme mahkûm etmişti. Libertinler olarak adlandırılan idamı fikrine karşı çıkanlar, Hristiyanlık dünyasının öfkesini üzerlerine çekmişlerdi. 24 Ekim'de Servet teslise ve yeni doğan vaftizine karşı çıktığı için yakılarak ölüm cezasına çarptırılmıştır. Calvin'in William Farel'e 8 Eylül 1553'te yazdığı mektupla Servet'in ateş yerine kılıçla infaz edilmesi isteğine, Farel aşırı müsamahası nedeniyle onu azarlayarak cevap vermiştir.[11] 27 Ekim 1553'te Miguel Servet Cenevre'nin hemen dışındaki bir kazıkta yakılmıştır. Söylenti olarak, Engizisyoncularına: "Ben yanacağım, fakat bu sadece bir olay. Tartışmamıza ebediyette devam edeceğiz" dediği söylenmektedir. Tarihçiler son kelimelerini: "İsa, Ebedi ve Ezeli Tanrı'nın Oğlu, bana merhamet et" şeklinde kaydetmişlerdir.
Jean Calvin, onun öldürülmesinden dolayı hiçbir zaman vicdan azabı çekmedi. Yaşamının sonlarına doğru, Marquis de Poët'e yazdığı bir mektupta: "Onur, şeref ve zenginlik senin gayretlerinin ödülü olmalı; fakat tüm bunların üstünde bize karşı ayaklanmalarına sebep olan aşağılıkların ülkesinden kurtulmakta başarısız olma. Bu canavarlar yok edilmeli, İspanyol Miguel Servet'i yok ettiğim gibi."[